Reon Brand – Co-Emerging Futures

Alles stroomt. Daar is Reon Brand, hoofd van Future Studies and Innovation bij Philips, zich maar al te bewust van. Met zijn studie ‘Co-Emerging Futures’ tracht hij de belangrijkste dynamieken van onze snel veranderende wereld in kaart te brengen en een antwoord te bieden op de vraag hoe die bijdragen aan een aantal mogelijke toekomsten. Hij onderscheidt vier hoofdstromen die de relatie tussen mens en natuur schetsen: een post-humane, een trans-humane, de stationaire staat en eco-verstrengeling. Enkel in het geval van die laatste, en volgens Brand met stip de voornaamste, wordt de mens en zijn noden (eindelijk) uit het centrum gedreven. Waardencreatie ontstaat binnen die denkwijze via een ecologisch-holistische benadering, die ten volle onderkent hoe alles fundamenteel met elkaar is verbonden. Welke rol kan design hierin spelen? Wat is de impact van die nieuw denkwijze op industriële processen? Stof tot nadenken en krachtvoer voor een urgent debat.

Panelgesprek - Psychosociaal welzijn - 2Spaces x NEST (LUCA | School of Arts & KU Leuven)

In een panelgesprek brengen we het psychosociaal welzijn van jonge patiënten met kanker en chronische aandoeningen onder de aandacht. Aan tafel zitten o.a. hematologe Tessa Kerre, psychiater Uus Knops, Astrid David, Paulien Melis, Sophie De Somere en Julie Vandenbroucke, aangevuld met deelnemers - kunstenaars en doelgroep - van het lopende onderzoeksproject 2Spaces.

• Tessa Kerre  Hematoloog en kliniekhoofd in het UZ Gent. Daarnaast ook actief als hoofddocent aan de Universiteit Gent en auteur van Immuun voor kanker en Kunst op voorschrift. Op het scherm zag je haar in de reeks Topdokters op VIER.

• Uus Knops  Psychiater, zowel ambulant als (interim-)residentieel en auteur van “Casper - een rouwboek” 

• Astrid David  werd als jonge dertiger ernstig ziek. Tijdens de behandelingen van leukemie maakte ze vanuit haar ziekbed de expo I AM HURT, over de mens die het soms letterlijk uitschreeuwt van de pijn. Na een herval, gevolgd door een stamceltransplantatie in 2012 ontwikkelt ze vzw David, een platform voor kunst en zorg. Haar motto: beter worden is niet voor doetjes.

• Paulien Melis  Oprichter van Studio Junctuur en programmamaker voor de Embassy of Health en de Embassy of Inclusive Society. Paulien werkt al meer dan 10 jaar aan de ontwikkeling van nieuwe vormen van zorg.

• Sophie De Somere Algemeen coördinator van ONBETAALBAAR, een denktank en werkplaats die projecten rond afgedankte materialen bedenkt en samen naar een materialisme met emotie streeft.

• Julie Vandenbroucke Oprichter van Arteconomy waar ze met kunstenaars betekenisvolle en diepgaande veranderingen brengt in mindset & bedrijfscultuur en productinnovatie creëert door middel van in-company interventies.

Vrij toegankelijk met dag- of festivalpas

Neurodiversiteitsdag

Wat kan design betekenen voor neurodiversiteit? En hoe kunnen ontwerpers bijdragen aan een neuro-inclusieve samenleving?

Een groep experten en designers gaan op zoek naar antwoorden vanuit verschillende perspectieven: neurologisch, biologisch, socio-economisch, en psychologisch. Hét standaardbrein bestaat namelijk niet. Zoals er bio- en culturele diversiteit is, zijn er ook verschillen tussen de breinen van mensen en bijgevolg ook verschillende manieren van denken en leren. Die neurodiversiteit – of neurodivergentie – vormt het uitgangspunt voor designers en onderzoekers om uitdagingen op een interdisciplinaire manier aan te gaan: hoe staat biodiversiteit tegenover neurodiversiteit? Hoe kan een installatie neurodiversiteit onder de aandacht brengen? En hoe kan design een hefboom zijn naar een neuro-inclusieve samenleving? Duik mee in het hoofd van de mens via twee panelgesprekken, een talk en een workshop.

14:00 - PANEL 1: Neurodiversiteit als gamechanger

Neurodiversiteit wordt vaak gezien in de context van een psychische aandoening of beperking. Maar wat als we als samenleving deze diversiteit zouden omarmen, en zien als een bron van unieke talenten die mogelijkheden bieden voor onze maatschappelijke uitdagingen? In dit panel hebben we het met o.a. Reon Brand, Wim Huizing, Daisy Dawson en moderator Paulien Melis over welke rol design hierbij kan spelen. Kunnen we neurodiversiteit inzetten als gamechanger?

• Reon Brand  Design Principal in Future Studies en Innovation bij Philips. Zijn onderzoek biedt inspiratie en begeleiding voor toekomstonderzoek, innovatie, waardecreatie en onderwijs.

• Wim Huizing  Auteur, verbindingsarchitect en consultant voor het innovatiedepartement van Philadelphia, een voorziening die mensen met een beperking ondersteunt met het leiden van hun eigen leven.

• Daisy Dawson  Diasy is een neurodiverse activist. Ze werkt met unblock.space aan verschillende projecten waaronder het Filterproject dat de talenten van neurodiverse mensen in beeld brengt. Daisy studeert momenteel aan de Design Academy Eindhoven.

• Paulien Melis  Oprichter van Studio Junctuur en programmamaker voor de Embassy of Health en de Embassy of Inclusive Society. Paulien werkt al meer dan 10 jaar aan de ontwikkeling van nieuwe vormen van zorg.

 Na de eerste talk doet Elke Decruynaere, Gentse schepen van Onderwijs, Opvoeding, Outreached Werk en Jeugd (Groen), een kort woordje.

15:35 - TALK: Simone Donnari - Screen2Soul

Kunsttherapeut Simone Donnari doet in een talk uit de doeken hoe hij kunst en nieuwe technologieën inzet bij therapie.

16:15 - PANEL 2: Over de labels heen 

Een tweede panelgesprek, gefocust op het sociale, kijkt over de labels heen met Ulrike Dejaegher, Janneke van Olphen, Ann Ceurvels, Tania Poppe en moderator Paulien Melis. 

• Ulrike Dejaeghere  Ervaren GON begeleider in het onderwijs en docent aan Arteveldehogeschool in de banaba buitengewoon onderwijs, zorgverbreding en remediërend leren.

• Janneke van Olphen  Psycholoog, auteur en expert in de combinatie van de eigenschappen hooggevoelig/hoogsensitief & strong-willed/sterke wil. Janneke geeft cursussen aan ouders en leidt professionals op tot hooggevoelig & strong-willed specialisten.

• Ann Ceurvels  Kinder- en gezinscoach, oprichter van Coacs, auteur van Etiketjes en Ben ik wel NORMaal?

• Tania Poppe  Popcoach en theatermaker, bezieler van het platform Ben ik wel NORMaal?

• Paulien Melis  Oprichter van Studio Junctuur en programmamaker voor de Embassy of Health en de Embassy of Inclusive Society. Paulien werkt al meer dan 10 jaar aan de ontwikkeling van nieuwe vormen van zorg.

17:30 - WORKSHOP: Lightning Decision Jam (Erehal van Design Museum Gent)

Ten slotte sluit de dag af met een Lightning Decision Jam workshop. Met een positieve kijk worden de grootste uitdagingen belicht binnen neurodiversiteit waarna we tastbare, concrete en uitvoerbare oplossingen bedenken. Op die manier willen we elkaar inspireren en stimuleren om een community te bouwen, te sensibiliseren, aandacht te hebben voor mentale voorziening voor kind en ouder, en het gevonden enthousiasme verduurzamen.

Kortom, tijdens Design Fest Gent is 24 april de Neurodiversiteitsdag. De officiële start van een innovatietraject dat inclusief wil verbinden, vooroordelen neutraliseren en talenten waarderen met, voor en door kinderen en jongeren die neurodivergent zijn. Met panelgesprekken en een design challenge, expo en workshop schiet het innovatietraject uit de startblokken.

Vrij toegankelijk met dag- of festivalpas

Hirngespinst - MoMu

Stap MoMu binnen en wordt onderdeel van het Mobiele Museum. Wat stel je graag tentoon? Welk stuk van jezelf mag onder een stolp of hang je het liefst aan de muur? In MoMu gaat Hirngespinst samen met jou en andere kinderen op zoek naar de tentoonstelling van je leven, de kunstwand van je binnenste, je prachtige zelf. Jij helpt mee het mobiele museum vorm te geven, als een museum in een museum, een stad in een stad. Want MoMu is veel: Mobiel Museum, Monster Mutatie, Mogelijks Muzisch, Moduleerbare Muze, Moreel Museaal, Model Muraal, Moderne Mummie, Moulure Muur, Moment Museum, …

Vanuit kinderlijke verwondering en hun hersenspinsels worden ideeën geboren die daadwerkelijk vorm krijgen. Die elementen, die volwassen vaak verleerd zijn, vormen de creatieve bodem voor artistieke en theatrale ateliers. Zo repareren Hanne Struyf en Sofie Joan Wouters van Hirngespinst de wereld met kinderen.

Alle makers zijn uitgenodigd voor een korte optocht: het mobiele museum maakt een vijfhoekwandeling op 30 april om 15:45 met alle gemaakte werken. Een wandelend museum, dat wil je toch niet missen?

De workshop is voor kinderen vanaf 8 jaar.

Sylvain Bureau - Art Thinking: create the improbable with certainty

Sylvain Bureau, professor aan de Parijse ESCP Business School en het Art Thinking Collective, heeft één zekerheid: de toekomst is onwaarschijnlijk. Net als Andy Warhol verheft hij het Coca-Colaflesje tot symbool van een failliet sociaal model gebaseerd op zekerheid. Waar ook ter wereld het bedrijf neerstrijkt, zijn rigide vorm- en smaakeisen maken van het suikerrijke drankje een ijkpunt van procesmatige en vormelijke monotonie. Althans, tot corona zand in de machine strooide en het hele maatschappelijke bestel op losse schroeven kwam te staan. Bureau ziet in de overgangsfase naar iets nieuws een grote rol voor kunst weggelegd. Kunst bruskeert, schandaliseert en ondergraaft gevestigde ideeën. De rol van het Art Thinking Collective is dat onwaarschijnlijke potentieel ook bij het grote publiek ingang te doen vinden.

PlastiCity - Call voor designers

Het PlastiCity-project onderzoekt hoe plasticafval kan gerecupereerd worden om als grondstof opnieuw in de keten te worden gebracht. Stad Gent zet haar schouders onder dit project en wil niet alleen het afval – verschillende producten en halffabricaten – op een innovatieve en zinvolle manier herintroduceren in de stad, ook wil het bedrijven, designers en burgers laten kennismaken met de opportuniteiten van circulaire economie. 

Tijdens het PlastiCity workshop- en netwerkmoment, gefaciliteerd door Apollo 18, kunnen product- en procesdesigners kennismaken met materiaalexperts, producenten en potentiële afnemers. Samen denken we na over mogelijke scenario’s, toepassingen en partnerships om gerecycleerd plastic opnieuw in te zetten als grondstof. Kunststof tot nadenken!

Een korte presentatie van het PlastiCity-project met enkele inspirerende voorbeelden trekt de workshop op gang. Daarna worden alle deelnemers verzameld rond de materialentafels waar verschillende stalen met technische uitleg ter beschikking worden gesteld. Experts en onderzoekers van UGent zullen aanwezig zijn om deskundige uitleg te geven over de materialen, polymeerverwerkingstechnieken en nieuwe inzetbare technologieën.

Schrijf je nu in via deze link: https://www.flexmail.eu/f-301d1f4705ef7edf

DFG-talks

– Ineke Hans – REX

Maak kennis met REX, de eerste statiegeldstoel in Nederland. Het bekroonde designontwerp van Ineke Hans uit 2011, kreeg zo’n tien jaar later een circulair leven onder impuls van Circuform. Ineke Hans, de Nederlandse ontwerpster en schepper van de stoel, zal tijdens de DFG-talks het verhaal van REX binnen de groeiende recyclebeweging uit de doeken doen.

Een fris merk in de meubelsector, Circuform, schenkt industrieel ontworpen meubels een nieuwe kans: met gerecycleerd materiaal, een lange levensduur en bovendien volledig recyclebaar. REX is een van de uitverkorene meubels. Met een aangepast ontwerp, productiemethode en gerecycled nylon van onder andere kantoorstoelen, visnetten en tapijten, herrees het ontwerp van Ineke Hans. Ondertussen bestaan er al inleverlocaties over heel Nederland. Statiegeld op stoelen? Daar zit toekomst in.

Als ontwerper van meubilair, producten, tentoonstellingen en ruimtes is Ineke Hans gevestigd in Nederland en Berlijn. Ze is professor Design & Social Context op de University of the Arts in Berlijn en een geliefde gast bij internationale jury’s, talks en debatten over design.

– SerVies

Wij en de overgrote meerderheid van de bevolking worden blootgesteld aan té hoge concentraties fijn stof. Hoewel de luchtkwaliteit in België de afgelopen jaren licht verbeterde, ademen we nog steeds ongemerkt roet, stikstofoxiden en andere verontreinigende stoffen in. Designers Iris de Kievith en Annemarie Piscaer vonden een manier om fijn stof te oogsten en te gebruiken als glazuur voor keramiek. Een nieuw servies maakt ons bewust van de luchtvervuiling. Het fijn stof bepaalt namelijk de kleur van het servies waardoor de luchtkwaliteit niet alleen zichtbaar, maar zelfs tastbaar wordt.

Help mee met het oogsten van fijn stof in Gent. Het ‘participative urban mining’-project werd in 2018 gelanceerd op de Dutch Design Week in Eindhoven en kent een groeiend netwerk van steden waarin het project werd ontwikkeld als Smogware. De luchtkwaliteit in steden moet immers nog meer onder de aandacht gebracht worden en dat begint volgens SerVies al op je ontbijtbord en in je koffiekop.

– Adriaan Debruyne – HOOS

Met gebruikt reclametextiel, tweede keus autogordels, lokaal geproduceerde ritsen en gerecupereerde reclamepanelen ontwikkelde HOOS aantrekkelijke (boeken)tassensets. De samenwerking tussen Material Mastery en naaiatelier Weerwerk creëert niet zomaar een mooie zak, maar de eerste circulaire schooltassenset wereldwijd. Ouders van lagereschoolkinderen kunnen die schooltassenset huren en indien nodig laten repareren. Zo wordt materiaal niet één, maar meerdere malen hergebruikt. Ook andere tassen – volledig volgens het credo lokaal, sociaal én circulair –  zien het levenslicht bij HOOS. In het naaiatelier toveren mensen met een afstand tot de arbeidsmarkt reclametextiel en reststromen om tot nieuwe, duurzame en gepersonaliseerde producten. 

HOOS redt hoogwaardig materiaal van de verbrandingsoven, laat mensen van Weerwerk groeien en bouwt aan een circulaire economie. Laat je tijdens de DFG-talk inspireren door Adriaan Debruyne die met HOOS het circulaire gedachtengoed en een bewuster aankoopgedrag wil stimuleren.

– PlastiCity

Maak plastic weer magnifiek en dwing verloren kunststoffen in een circulaire economie, dat is wat PlastiCity beoogt. Vastberaden ontwikkelt het Interreg 2 Zeëen-project strategieën en oplossingen om de kunstafvalberg drastisch te verkleinen. In de partnerregio’s België, Nederland, Frankrijk en Verenigd Koninkrijk moet het commercieel en industrieel plasticafval uit stedelijke gebieden meer gerecycleerd worden. 

PlastiCity wil via stedelijke platforms een gedragsverandering teweegbrengen en zet mobiele eenheden in voor testen, demonstraties en sensibilisatie. Nieuwe waardeketens worden ontwikkeld en producten ontworpen om de zogenaamde ‘verloren kunststoffen’ als volwaardige materialen te gebruiken. PlastiCity brengt ontwerpers, productmakers en afvaleigenaars samen om innoverende en duurzame ontwerpconcepten te scheppen uit gerecycleerde materiaalstromen van niet-huishoudelijk afval. Laat je inspireren, adviseren én recycleren tijdens de DFG-talk van PastiCity.

Vrij toegankelijk met dag- of festivalpas

Fransje Gimbrère & Soft Connection Lab - Braid to Connect

Ooit diende de meiboomdans – een folkloristische lintendans – als inspiratie voor de creatie van een vlechtmachine. Vandaag onderzoekt het Soft Connection Lab aan de Gentse KASK School of Arts of we de omgekeerde beweging kunnen maken: vergeten textieltechnieken opnieuw in een maakperformance transformeren. Samen met de Nederlandse textielontwerpster Fransje Gimbrère gaan de onderzoekers aan de slag met zachte, tactiele materialen uit productieoverschotten. Een tiental performers vormt een menselijke vlechtmachine die een sterke en tegelijk lichte structuur geven aan het participatieve artefact. 

Terwijl het ontwerpen en maken in onze westerse, geïndustrialiseerde samenleving volledig van elkaar zijn losgekoppeld, pluist het Soft Connection Lab uit hoe we zo’n verbindende ontwerpattitude opnieuw kunnen stimuleren. Met Braid to Connect overstijgt duurzaamheid het louter materiële. De verbindende ontwerpmethodieken wakkeren de emotionele band aan tussen makers, toeschouwers en objecten. Kom zowel de live performance als de samen gecreëerde objecten ontdekken op Design Fest Gent.

Arteveldehogeschool - Ecodesign in Packaging

Zijn plastic verpakkingen duurzamer dan papier of glas? Moeten verpakkingen composteerbaar, recycleerbaar en/of herbruikbaar zijn? Professionals die verpakkingen ontwerpen en produceren deelden hun inzichten met verpakkingsexperts van Arteveldehogeschool en Vincent De Smedt van Edmire.

Treed binnen in de wereld van eco-verpakkingen. Hernieuwbare, recycleerbare en herbruikbare materialen staan centraal. Maar ook het ontwerp zelf is steeds een zoektocht naar slimme ontwerpen die hergebruik stimuleren en zo de ecologische voetafdruk verkleinen. Ontdek welke eco-design tips op uw case van toepassing zijn en stel uw vragen.

EDMIRE | circular design

Onbetaalbaar – Ready to Go, een circulaire ontdekkingstocht

Gestapelde lades, vakjes vol duurzame schatten in een compact en verrijdbaar meubel. Ready to Go is een ecologische toolkit gemaakt om jou wegwijs te maken in de circulaire wereld. Het mobiele meubel werd ontwikkeld door Onbetaalbaar, een denktank en werkplaats waar projecten rond afgedankte materialen ontstaan, en sorteert nieuwe grondstoffen en stimuleert op die manier slimme combinaties en hergebruik. Ready to Go bevat mooie, handige circulaire materialen, met een eigen verhaal, klaar om geïntegreerd te worden in nieuwe projecten. Want waarom zouden we niet samenwerken en onze kennis delen om zo bij te dragen aan een ‘schonere’ toekomst? Ready to Go? Ongetwijfeld.

Livable Platform & Circular Matters nodigen uit; ONTketen FINISSAGE + EXPO

Binnen het project ONTketen bundelen cleantech start-up Circular Matters en ontwerpplatform Livable de krachten voor een circulaire en biogebaseerde toekomst. Door middel van een matchmaking proces, werken drie baanbrekende productiebedrijven samen met drie ontwerpstudio’s aan alternatieve producten vrij van fossiele en gemijnde grondstoffen. Op donderdag 28 april 2022 vindt het slotevent van ONTketen plaats tijdens Design Fest Gent bij Design Museum Gent.

• 17u00 - 18u00: Verwelkoming & projectpresentatie

• 18u00 - 18u30: Persoonlijke rondleiding EXPO

• 18u30 - 19u30: Receptie

DFG-talks

– Jasper Bloemen – GLIMPS.bio

Combineer biologie met technologie en een goed businessplan, en de mogelijkheden worden eindeloos. Dat weet Jasper Bloemen maar al te goed als oprichter van GLIMPS.bio, een research and development organisatie die de circulaire en biogebaseerde economie activeert. Door ondernemers en bedrijven te tonen wat het (financieel) potentieel is van – zogezegd – verloren nevenstromen, wil GLIMPS.bio een mindshift veroorzaken. In deze talk geeft Jasper toelichting over hoe die nevenstromen met bijbehorende kosten omgezet kunnen worden naar opbrengstenstromen en nieuwe strategieën. Zijn ervaring bij GLIMPS.bio laat hem toe te vertellen hoe bijvoorbeeld koffie- en groenafval werden getransformeerd naar voordelige productiestromen. Tijdens de talk ligt de focus vooral op de uitdagingen rond industriële opschaling. De tijd van circulariteit en duurzaamheid als vernieuwende buzzwords is namelijk voorbij. Voor een toekomstgericht bedrijf moet het integraal deel uitmaken van hun financiële en bedrijfsstrategie, laat daar geen twijfel over bestaan.

– Philippe Willems - OriBond, een sleutel naar duurzame meubels

Maak kennis met OriBond, een 2-componenten thermoharder, die voor 100% gemaakt is uit hernieuwbare grondstoffen. Orineo, een onderneming die duurzame bindmiddelen ontwikkelt, ontwierp het materiaal vrij van toxiciteit voor mens, dier en milieu én functioneel zoals het hoort: met bindkracht, chemische- en waterresistentie en mechanische eigenschappen. Afhankelijk van de toepassing vervangt OriBond gangbare fossiele thermoharders zoals epoxy harsen, polyurethaan, polyester of formaldehyde harsen. OriBond is geboren, gepatenteerd, ontwikkeld en geproduceerd in Vlaanderen met grondstoffen uit Europa. Philippe Willems, medeoprichter van Orineo, zal in samenwerking met Onbetaalbaar demonstreren hoe OriBond gebruikt kan worden in de productie van meubels op basis van nevenstromen. Want in een wereld van overvloed, moeten grondstoffen steeds ingezet worden in een circulair model voor het welzijn van elke levensvorm.

– Knotfactory - Connecting the Knots

De invasieve exoot Japanse duizendknoop – of Japanese Knotweed – verstoort de biodiversiteit in het westen. Toch ontbreekt een eenduidig bestrijdingsplan. Dat maakt van Japanse duizendknoop een onuitputtelijke bron van biomateriaal, in theorie tenminste. Wisselende regelgeving, onzuiverheid van de oogst en het verbod op kweken, staan een kwalitatieve en hoogwaardige productie van duizendknoop in de weg. De variatie aan expliciete opinies over de plantensoort staat bovendien symbool voor de impact van het antropocentrische en koloniale denken. Timelab ziet in deze mismatch een metafoor voor een falend industrieel productiesysteem en ontwierp zeven jaar geleden een vernieuwend productiemodel. Circulair, decentraal, lokaal en met een open netwerk werden producten ontwikkeld uit Japanse duizendknoop: knotplex, knottex en knotpot. Ziedaar de geboorte van de Knotfactory, een netwerk van lokale productie-eenheden met biocomposietmaterialen, 100% biologisch afbreekbaar en met open, toegankelijke kennis.

– Pascal Leboucq - The Exploded View

Met een radicaal nieuwe blik kijkt The Exploded View naar een woning. De vele toepassingen van een huis worden met precisie ontleed en vervolgens weer opgebouwd met biobased materialen. Voedingsresten, textiel, (riool)water of bacteriën, maar ook local mining, 3D-printing en losmaakbaarheid maken deel uit van hun levensgrote maquette. In de installatie zijn toepassingen en materialen van vandaag, morgen en zelfs overmorgen verwerkt. Van producten die al bestaan, maar nog moeilijk hun weg vinden naar de bouwwerf tot ideeën die nog veel steun en onderzoek nodig hebben om volledig tot ontwikkeling te komen. The Exploded View, ontwikkeld door Biobased Creations in samenwerking met een groep pioniers uit de wereld van circulair en biobased bouwen, The Embassy of Circular & Biobased Building, dient als inspiratie voor de circulaire en biobased bouwwereld, maar ook voor jou. Tijdens de DFG-talk maakt The Exploded View - bij monde van Head of Design Pascal Leboucq - hoorbaar, zichtbaar en voelbaar wat tot voor kort nog ondenkbaar was.

Tine Heyse, schepen van Milieu, Klimaat en Wonen, sluit de avond af en zal het onder meer hebben over het belang van circulaire economie in het beleid van de Stad en brengt een kritische reflectie over de rol van biogebaseerde materialen in de klimaatuitdagingen.

Vrij toegankelijk met dag- of festivalpas

Design Dialogues | Design x Ecology (gemodereerd door Caroline Bianco)

Uitstervende diersoorten, dorrende koraalriffen, microplastic in ons DNA, smeltende poolkappen, … Het is geen nieuws meer, maar wanneer worden we wakker? Wij als mensheid dragen de verantwoordelijkheid voor het voortbestaan van de aarde en alles wat erop leeft. Ons moederschip is aan het zinken en ze heeft lak aan onze excuses. Tijd om het tij te keren. 

Meer dan een kwarteeuw geleden pleitte ontwerper Victor Papanek in zijn boek The Green Imperative voor een duurzame bewustwording in design. Naast het uitdelen van kritische sneren aan de toenmalige ontwerpwereld, gaf hij ook advies: (her)gebruik materialen die gerecycleerd kunnen worden, consuminder, stel de natuur centraal bij elk ontwerp en wijs zinloze esthetiek en fancy snufjes af. 

Anno 2022 blijft Papaneks betoog brandend actueel. De aangekaarte uitdagingen zijn nog urgenter geworden. Gelukkig schijnt er een kentering aan de designhorizon. Steeds meer ontwerpers worden zich bewust van hun medeplichtigheid en integreren een duurzaamheidsdenken in hun praktijk. Ze wijden zich aan transdisciplinair onderzoek en beschouwen hun ontwerpen als instrumenten die verandering kunnen faciliteren. In deze dialoog verkennen we samen met Formafantasma, Studio Plastique en Caroline Bianco de invloed van ontwerpers op het klimaat van de wereld.

Formafantasma (IT) is een ontwerpstudio die de ecologische, historische, politieke en sociale krachten onderzoekt die de hedendaagse ontwerpdiscipline vormgeven. Het doel is om een dieper begrip van zowel onze natuurlijke als onze bebouwde omgeving te bevorderen en om transformerende interventies voor te stellen door middel van design en de materiële, technische, sociale en discursieve mogelijkheden ervan.

Studio Plastique (BE) legt zich als designstudio toe op het ontwerpen van duurzame en empathische processen, materialen, producten en omgevingen door middel van samenwerkingen tussen verschillende disciplines. In de praktijk combineert de studio fantasierijke scenario's en kritische reflecties met diepgaande onderzoeken naar complexe materiaal supply chains en technologische infrastructuren. 

Caroline Bianco (FR) is Associated Director bij Atelier LUMA, een ontwerp- en onderzoekslaboratorium gevestigd in Arles. Via het onderzoeken van de middelen en de knowhow in hun bioregio, en het verbinden van verschillende expertisegebieden, ontwikkelen ze lokale oplossingen voor ecologische, economische en sociale transitie.

Design x Ecology maakt deel uit van de gecureerde lezingenreeks Design Dialogues georganiseerd door het Design Departement van KASK & Conservatorium (HOGENT – Howest) en Design Museum Gent. Eigenzinnige stemmen uit het brede ontwerpveld worden uitgenodigd om te reflecteren over de rol en toekomst van design in een veranderende wereld. Elke lezing is een kritische dialoog rond een thema en wordt afgesloten met een open discussie tussen de sprekers en het publiek. Na een wervelende eerste editie zetten we koers richting een nieuwe reeks verdiepende gesprekken. Onze missie blijft ongewijzigd: engagerende perspectieven aanreiken die ons kunnen helpen bij de uitdagingen van vandaag en morgen.

Hirngespinst - MoMu

Stap MoMu binnen en wordt onderdeel van het Mobiele Museum. Wat stel je graag tentoon? Welk stuk van jezelf mag onder een stolp of hang je het liefst aan de muur? In MoMu gaat Hirngespinst samen met jou en andere kinderen op zoek naar de tentoonstelling van je leven, de kunstwand van je binnenste, je prachtige zelf. Jij helpt mee het mobiele museum vorm te geven, als een museum in een museum, een stad in een stad. Want MoMu is veel: Mobiel Museum, Monster Mutatie, Mogelijks Muzisch, Moduleerbare Muze, Moreel Museaal, Model Muraal, Moderne Mummie, Moulure Muur, Moment Museum, …

Vanuit kinderlijke verwondering en hun hersenspinsels worden ideeën geboren die daadwerkelijk vorm krijgen. Die elementen, die volwassen vaak verleerd zijn, vormen de creatieve bodem voor artistieke en theatrale ateliers. Zo repareren Hanne Struyf en Sofie Joan Wouters van Hirngespinst de wereld met kinderen.

Alle makers zijn uitgenodigd voor een korte optocht: het mobiele museum maakt een vijfhoekwandeling op 30 april om 15:45 met alle gemaakte werken. Een wandelend museum, dat wil je toch niet missen?

De workshop is voor kinderen vanaf 8 jaar.

Hannah Segerkrantz – hemp-it-yourself

Sterk als beton, buigzaam als klei. Ziedaar Hempcrete, een CO2-negatief bouwmateriaal van hennepvezels. Met een bewuste en zorgvuldige materiaalkeuze toont Hannah Segerkrantz in deze workshop de mogelijkheden van het hennepbeton. Als deelnemer leer je over de ecologische voordelen van hennepbeton en de mogelijke toepassingen ervan, evenals de praktische kennis over het mengen en gieten. Met houten mallen maak je kleine sculpturen met circulaire materialen. Verken samen met Hannah Segerkrantz de vorm- en productiemogelijkheden van Hempcrete, maar dan op huiskamerformaat. And learn how to hemp-it-yourself!

Hamza Abu Ayyash – Digital Calligraffiti

Hamza Abu Ayyash is een in Libanon geboren Palestijns activist en kunstenaar. Zijn interesse in de geschiedenis van het schrift en uitdrukkingen van sociale weerstand in de urbane ruimte wekten zijn sympathie voor Digital Calligraffiti. Op de grens van schoonschrift, underground en mediakunst zoekt hij vooralsnog ongehoorde stemmen die hij een democratisch middel tot expressie aanbiedt. Met enkel een internetverbinding, laptop en projector worden muren en gevels herschapen tot canvassen van verbinding, een uitdijende zoektocht hoe bepaalde westerse monumenten, iconen en symbolen in interactie kunnen treden met futuristische kunstvormen en oosterse traditie.

Hamza is een activistisch Palestijns ontwerper. Omdat de Israëlische ambassade als partner staat vermeld bij Design Fest Gent, voelt Hamza zich genoodzaakt om de workshop te annuleren, met veel pijn in hart. We respecteren zijn beslissing als activistisch ontwerper en vinden het zelf heel spijtig dat de workshop niet kan doorgaan. De Israëlische ambassade staat als partner op de affiche omdat zij de transportkosten voor een Israëlische designer hebben gefinancierd. Het is niet de bedoeling van het festival om een politiek standpunt in te nemen, enkel om een ontwerper te laten ondersteunen.

DFG-talks

– BRUT collective

BRUT staat voor gedurfde bewegingen en emoties voorbij de functionaliteit. Het collectief, opgericht in 2018, bestaat uit vijf interieurontwerpers die raakvlakken hebben op vlak van concept, visie en design. Uit de samenwerking ontstaan ontwerpen met een donker kantje en materialen in hun puurste, brute vorm. Als collectief toont BRUT de kracht van Belgisch design, waarin de individuele kenmerken van de ontwerpers kunnen samenkomen, dialogeren en naast elkaar bestaan. Kom tijdens de DFT-talk luisteren hoe de designers – Ben Storms, Bram Vanderbeke, Charlotte Jonckheer, Linde Freya Tangelder en Nel Verbeke – de dialoog aanzwengelen tussen ontwerpers en hun (design)omgeving. En hoe de wisselwerking zich steeds vertaalt in een scenografie die met individuele elementen een collectief verhaal visualiseert. BRUT werd uitgeroepen tot Young Design Talent 2019 door Flanders DC en ontving een Henry Van De Velde Gold Award.

– Bokrijk brandmerkt

‘Vakmanschap is doorgedreven vakkennis al doende omzetten in een al dan niet tastbaar, kwalitatief, relevant eindproduct.’ Dat zou de definitie kunnen zijn. Ondertussen weten we dat er tal van termen en klemtonen van toepassing zijn, maar vooral dat ‘hedendaagse relevantie’ een constante is. Onder meer om die reden hanteert het Openluchtmuseum Bokrijk sinds een zestal jaar een heel andere aanpak bij de ontsluiting van haar erfgoed en vertrekt het daarbij radicaal vanuit het heden, vaak in samenwerking met creatieve partners. Zonder relevantie op economisch, cultureel of maatschappelijk vlak is ambacht ten dode opgeschreven. Het houdt makers en de bedenkers scherp. 

Net om die reden dagen worden makers en bedenkers uitgenodigd voor de inmiddels 7e BKRK-award #Smaak. Inschrijven kan nog tot 21/4.

– KUYCKXMEERS

Glas = 100% recycleerbaar denk je? In theorie misschien. In de praktijk is dat slecht mogelijk voor ongeveer 90% van het materiaal. De overige 10% verdwijnt op stortplaatsen in de grond. De missie van KUYCKXMEERS, een Belgisch ontwerpduo, is helder: onderzoeken wat de mogelijkheden zijn van dat moeilijk te recycleren glas. Dat resulteert in een reeks experimenten met ‘foam glass’, een materiaal dat grotendeels bestaat uit gerecycleerd glas, gemengd met een kleine hoeveelheid kalk. Glas wordt op die manier getransformeerd naar een licht, massief en gemakkelijk te bewerken materiaal. 

Anouck Kuyckx en Thomas Meers creëren met dat materiaal een reeks zero waste designobjecten in cilindervormige volumes, die bovendien de afvalberg verkleinen. Kom in de DFG-talk meer te weten over het tweede leven van uw drinkglas, keukengereedschap, verpakking van voedsel of interieurobjecten en volg de weg van ongewenst afvalmateriaal tot prachtige, functionele objecten.

– Jo De Baerdemaeker – Typo Belgiëque

De inhoud van dit tekstje zit al in de tekens waarmee het is neergeschreven, letterlijk. Achter elk lettertype – of font – dat we dagelijks gretig gebruiken, schuilt veel onderzoek, arbeid en geschiedenis. Typo Belgiëque duikt in een stukje lokale geschiedenis van de westerse typografie en bestudeert historische letterfamilies en onbekende lettergieterijen van België. 

Jo De Baerdemaeker leidt een praktijkgericht onderzoeksproject binnen LUCA School of Arts, Visual Design, dat met hedendaagse fonttechnologieën een Belgische, visuele identiteit ontwikkelt. Geïnspireerd op het historische, typografische drukwerken van grofweg 1830 tot 1950, krijgen oude fontfamilies een nieuw en digitaal leven. De recentste fonttechnologie waarborgt de hoogste leesbaarheid en zorgt ervoor dat de fonts perfect kunnen dienen als web- en schermtypografie. Er wordt zelfs gefluisterd dat de frisse fontcreaties de Belgische design studio’s en uitgeverijen net dat tikkeltje extra kunnen geven. Maar (f)luister vooral zelf, en zorg dat de talk met rode letter aangetekend staat.

Vrij toegankelijk met dag- of festivalpas

Tigerhorse

Tigerhorse is het project van Pieter De Meester, Jonas De Meester & Joppe Tanghe.

Verwacht je aan swampy 'funkblues' die recht uit het hart komen en terug naar de essentie grijpen. Puur en onversneden. Zwoel en exotisch als een tijger, krachtig en elegant als een paard. De bezwerende samenzang brengt je met dit alles naar hogere sferen. Opzwepend, sensationeel en funky.

Vrij toegankelijk in de binnentuin

Doorlopende tentoonstelling – Unfold

In hun recentste project onderzoekt Studio Unfold op welke manier digitale technologieën en 3D-scans zinvol kunnen worden ingezet als blauwdrukken voor nieuwe objecten. Zo werken ze momenteel met de digitale scans van precolumbiaanse keramiek en bekijken ze hoe de digitale data van historische artefacten als startpunt kunnen dienen voor nieuwe verhalen over inclusie, traditie en kennis. Tijdens het festival opent Unfold een lab in Design Museum Gent waar volop zal geëxperimenteerd worden met een grote robot-arm-klei-printer, die samen met KASK ontwikkeld werd. Kunstenaars en ontwerpers worden uitgedaagd om samen met Unfold met de printer aan de slag te gaan. 

Tijdens het weekend van 23 en 24 april zijn kunstenaars Dennis Ceylan en Chris Hoeben te gast. Via een reeks experimenten onderzoeken ze hoe kunstenaar en robot kunnen ‘samenwerken’.

In het weekend van 30 april en 1 mei wordt een precolumbiaanse Braziliaanse urne uit de Marajoaracultuur geprint. Die urne, uit de collectie van Museu Nacional in Rio de Janeiro, werd verwoest in de brand van 2018. Een digitale scan is het enige overblijfsel van die urne.

Nieuwsgierig naar de symbiose tussen kunstenaar en machine of benieuwd of het lukt om een Marajoara-urne te printen? De demonstraties vinden doorlopend plaats van 13u tot 16u op de kelderverdieping (Vleugel 91) van Design Museum Gent. Claire Warnier en Dries Verbruggen, de drijvende kracht achter Unfold, zijn afwisselend aanwezig.

DOKano: Gent proper maken vanop een kano

DOKano maakt de wereld aangenamer vanop het water. Samen met IVAGO zetten we ons in om de waterkwaliteit van het Gentse water te verbeteren. In het weekend lenen we per vaardag twee gratis kano's uit, in ruil voor een emmer drijfvuil. Normaal vertrekken we vanuit Bar Bricolage, maar tijdens Design Fest Gent stap je in je kano aan het Industriemuseum. Je krijgt alle materiaal om te varen en te vuilvissen. Wie weet wordt jouw vangst wel ‘the catch of the day’ die wordt tentoongesteld op Design Fest? In ieder geval: laat je zorgen op de kade, geniet van Gent vanop het water en doe iets goed voor de wereld. It’s a win win win! Reserveer nu je kano op info@dokano.be en vermeld Design Fest Gent.

DOKano ken je misschien van het Schoon Water Project voor schoolgaande jeugd, of als organisatie van teambuildings voor bedrijven. Mocht je nog twijfelen: kom uit die zetel, kies het ruime sop en vaar mee!

Terwijl je in een kano-met-3 rondvaart, kun je met de gebruiksvriendelijke app “Drijfvuil … gij vangt” op je eigen smartphone drijfvuil registreren.
Zo help je actief mee om vervuiling op en in het water in kaart te brengen, zodat er nadien efficiënt kan opgeruimd en gerecycleerd worden.
Deze app is voor Dokano ontworpen door studenten Grafische & digitale media van de Arteveldehogeschool, samen met de graduaatsopleiding Programmeren.

Deelname: €3

The Exploded View

Met een radicaal nieuwe blik kijkt The Exploded View naar een woning. Zonder schroom ontleden ze de vele toepassingen van een huis om die vervolgens met biobased materialen terug op te bouwen. Voedingsresten, textiel, (riool)water of bacteriën, maar ook local mining, 3D-printing en losmaakbaarheid maken deel uit van hun levensgrote maquette. The Exploded View benadrukt de mogelijkheden en schoonheden van een circulaire en biobased bouwwereld en maakt bovendien zichtbaar en voelbaar wat tot voor kort nog ondenkbaar was.

Laat je rondleiden door begeesterde gidsen tussen de vele maquettes die haarfijn tonen hoe The Exploded View te werk gaat.

• Vr 22/04: van 10u30-12u + van 14u tot 15u30 + van 16u tot 17u30 + van 19u30 tot 21u

• Za 23/04: van 10u30-12u + van 14u tot 15u30 + van 15u tot 16u30 + van 19u30 tot 21u

• Zo 24/04: van 10u30-12u + van 16u tot 17u30

• Ma 25/4: van 12u tot 13u30

• Di 26/4: van 12u tot 13u30

• Woe 27/04: van 10u30-12u + van 14u tot 15u30 +  van 16u tot 17u30

• Do 28/04: van 10u30 (10u00) -12u (13uur) + van 16u tot 17u30 

• Vr 29/04: van 10u30-12u + van 16u tot 17u30 + van 19u30 tot 21u

• Za 30/04: van 10u30-12u + van 14u tot 15u30 + van 16u tot 17u30 + van 19u30 tot 21u

• Zo 01/05: van 10u30-12u + van 14u tot 15u30 + van 16u tot 17u30

Vrij toegankelijk met dag- of festivalpas

WANHOOP

WANHOOP laat de stemmen van jongeren horen en nodigt de bezoeker uit om in de geest van tieners te stappen. In de expo tonen ‘experience rooms’ het toekomstbeeld van jongeren en de impact die dat beeld  heeft op hun mentaal welzijn.  

Studenten Visual Design (LUCA School of Arts) organiseerden een focusgroep met jongeren rond klimaatrechtvaardigheid. Hierbij kwam er veel boeiends aan het licht.  Een algemeen gevoel van wanhoop, bezorgdheid… moedeloosheid zelfs. Dit niet alleen door de klimaatproblematiek maar ook door de andere uitdagingen waarmee onze maatschappij worstelt.  Anderzijds  bleek dat ook ook  hoop, veerkracht en doorzettingsvermogen deze jongeren drijven.
En daarom breken we een lans breken voor jongeren op Design Fest Gent, een nieuw festival dat toont wat design kan: onderzoekend, experimenteel en activistisch. Een festival van hoop en veerkracht. 

ARTIESTEN/PERFORMERS: Julia Gaik, Merel Leenaers, Tiara Perquy, Simon Vanrysseghem, Anouk Vanheylewegen

CREDITS: van Julia Gaik, Merel Leenaers, Tiara Perquy, Simon Vanrysseghem, Anouk Vanheylewegen

met dank aan KOPERGIETERY & LUCA School of Arts

Table Dialogues

In Table Dialogues van kunstenaarsduo Robbert&Frank Frank&Robbert ben je als publiek performer en toeschouwer tegelijk. Je wordt letterlijk in de schoenen van de makers gezet. Laat je meenemen door de klei en het krijt (natuur) met een virtual reality headset (digitaal) op je hoofd. 

Participatie staat centraal in Table Dialogues. Robbert&Frank Frank&Robbert gaan dit keer een stap verder en betrekken nu ook andere makers in het 'opnieuw' presenteren van de voorstelling. Deelnemers aan de LUCA masterclass Design for Impact gingen aan de slag, (her)maken de Table Dialogues en zoeken zo het snijpunt van beeldende kunst, theater, performance, maken en publieksparticipatie op. Laat je verrassen en maak een diepe duik in je diepste zelf ! Wie durft ? 

ARTIESTEN/PERFORMERS: Robbert&Frank Frank&Robbert

CREDITS: van Robbert&Frank Frank&Robbert met Sofie De Block, Amber Holvoet, Thijs Mackelberg, Lisa Steenbeke, Ariane Van Den Bossche, Vicky Van Keer met dank aan Kopergieterij en LUCA School of Arts creative producer Wim Forceville, Wuwao met steun van het Vlaams Audiovisueel Fonds